Układ wydechowy jest ważnym elementem samochodu. Zwiększa komfort podróży, a jednocześnie pozwala silnikowi pracować poprawnie i przyczynia się do zmniejszenia liczby szkodliwych substancji. Głównymi elementami układu wydechowego samochodu są: kolektor wydechowy, tłumik, rura wydechowa, akcesoria montażowe. Układ wydechowy został dodatkowo wyposażony w katalizator z sondą lambda. Nowoczesne silniki Diesla mają również filtr DPF. Te podstawowe elementy składają się z wielu różnych podzespołów niezbędnych do budowy układu wydechowego.
Główne elementy układu wydechowego
Kolektor wydechowy jest pierwszym ważnym elementem. Jest on przymocowany bezpośrednio do bloku silnika i odpowiada za gromadzenie spalin z cylindrów silnika. Kolektor składa się z przewodów wylotowych poszczególnych cylindrów, połączonych z przewodem zbiorczym o odpowiednio większej średnicy. Do tego przewodu doprowadzona jest dysza napędu turbosprężarki w silnikach z turbodoładowaniem.
Sonda lambda to czujnik mierzący zawartość tlenu w spalinach, umieszczany w układzie wydechowym przed i za reaktorem katalitycznym. Jej zadaniem jest zbadanie składu spalin. Na podstawie odczytów z czujnika lambda mikroprocesor steruje dawką paliwa w taki sposób, aby skład spalin był jak najbardziej zbliżony do optymalnego.
Katalizator jest kolejnym elementem układu wydechowego. Wykorzystuje reakcje chemiczne w celu redukcji szkodliwych gazów, przekształcając je w dwutlenek węgla, parę wodną i czysty azot.
Kolejnymi elementami układu wydechowego są tłumiki połączone z katalizatorem za pomocą układu rur. Zwykle jest to jeden lub dwa urządzenia. Jednym z nich jest tłumik absorpcyjny odpowiedzialny za redukcję drgania o dużej częstotliwości (powyżej 500 Hz), dlatego nie jest wystarczający i stosuje się go wraz z innymi tłumikami w tłumiku kombinowanym, który odpowiada za neutralizację dźwięku o szerokim zakresie częstotliwości. Możliwe jest również użycie innych kombinacji rodzajów tłumików.
W nowoczesnych silnikach Diesla zastosowany jest również filtr DPF. Służy on do wychwytywania szkodliwych cząstek stałych. Cząsteczki te osadzają się w filtrze, a dzięki procesowi samooczyszczania następuje ich automatyczne usuwanie. Samooczyszczenie (tak zwane „dopalanie filtra DPF”) polega na dawkowaniu przez komputer samochodu dodatkowej dawki paliwa w momencie jazdy na wyższych obrotach z większą prędkością. Powoduje to, że temperatura w filtrze wzrasta, aby spalić nagromadzoną sadzę.
Elementy montażowe układu wydechowego do samochodów osobowych
Najważniejsze akcesoria montażowe w układzie wydechowym to wieszaki gumowe, uszczelki, pierścienie uszczelniające, obejmy metalowe, sprężyny, zaciski, śruby, nakrętki, złącza elastyczne, łączniki sztywne i elementy naprawcze. Istnieje wiele elementów układu wydechowego w zależności od typu i marki samochodów osobowych, ciężarowych lub innych pojazdów, takich jak koparki, pługi, maszyny budowlane, itp.
Elementy układu wydechowego do samochodów osobowych — Części i akcesoria wydechowe Orion
Najważniejsze zadania układu wydechowego
Najważniejsze zadania układu wydechowego to:
- odprowadzanie spalin do atmosfery w sposób najmniej uciążliwy dla kierowcy i pasażerów,
- redukcja hałasu generowanego podczas wydania spalin,
- oczyszczanie spalin i redukcja zawartości toksycznych składników,
- umożliwienie najbardziej wydajnej pracy silnika,
- zapewnienie minimalnego oporu spalin, umożliwiającego maksymalną moc silnika.
Spaliny i redukcja hałasu są zadaniami, które obowiązują od samego początku budowy pojazdu. Inne zadania pojawiały się stopniowo wraz z rozwojem technologii motoryzacyjnej i zwiększeniem wydajności silnika. W związku z redukcją zanieczyszczeń zawartych w spalinach samochodowych nie bez znaczenia było wprowadzenie coraz bardziej rygorystycznych przepisów w zakresie ochrony środowiska.
Trwałość i awaryjność układu wydechowego
Układ wydechowy jest częścią konstrukcji samochodu, który nie wymaga serwisowania przez cały okres jego trwałości. Innymi słowy, nie ma również określonego czasu na wymianę układu wydechowego. Jego trwałość zależy od warunków środowiskowych i eksploatacji.
Objawami uszkodzenia układu wydechowego są zwykle głośniejsze działanie silnika lub dźwięk „stukania” pod pojazdem. Ten drugi objaw może wskazywać na zerwane uchwyty lub uszkodzenie katalizatora. W niektórych przypadkach możliwe jest również pojawienie się spalin w samochodzie. Usterki te mogą być łatwo wykryte przez kierowcę. Powinny zostać usunięte tak szybko, jak to możliwe.
Naprawa układu wydechowego zwykle oznacza zastąpienie uszkodzonego podzespołu nowym. Ważne jest stosowanie wyłącznie uznanych komponentów i akcesoriów wydechowych. Używanie części nieposiadających wymaganej homologacji może spowodować:
- złe tłumienie hałasu,
- wyższe zużycie paliwa,
- nadmierną emisję toksycznych gazów,
- uszkodzenie katalizatora, a nawet silnika.
Elementy układu wydechowego
W skrócie układ wydechowy samochodu składa się z wielu części, zaczynając od głównych i kończąc na mniejszych, lecz nie mniej istotnych, takich jak akcesoria układu wydechowego. Wszystkie części stanowią całość, pozwalającą na właściwe i bezpieczne użytkowanie samochodu dla ludzi i środowiska. Niezależnie od tego, czy kierowca prowadzi samochód osobowy, ciężarowy, czy też inny pojazd, musi zawsze pamiętać, że jeśli zauważy lub usłyszy niewłaściwą pracę układu, powinien szybko zareagować.